Quý vị nên biết rằng Sư Phụ nầy của quý vị rất nghiêm khắc, chứ không ngọt ngào gì đâu. Có lúc tôi nghiêm khắc đến nỗi đệ tử tôi phải chảy cả nước mắt, nước mũi nữa đó. Nay tôi xin kể cho quý vị biết là tôi làm sao mà học được cái tánh như thế.
Khi mười sáu tuổi, tôi đã bắt đầu giảng kinh Kim Cang. Trong kinh có nói về một vị tiên nhẫn nhục, vị nầy dù bị vua Ca Lợi chặt đứt cả tứ chi mà vẫn không hề sanh tâm sân hận. Sau khi đọc câu chuyện đó, tôi bèn phát nguyện học theo và một lòng nhất tâm tu pháp môn nhẫn nhục.
Tôi biết tánh mình bẩm sinh là nóng nảy và cang cường bướng bỉnh. Cho nên tôi phải tu pháp môn nhẫn nhục là thích hợp nhất. Nhưng một khi tôi hạ quyết tâm, thì bao nhiêu khảo nghiệm thử thách từ bốn phương tám hướng ào ào kéo tới. Có người xưa nay chưa từng mắng tôi, giờ nầy cũng mắng tôi; người vốn chưa hề đánh tôi, giờ đây cũng đánh tôi. Bạn bè trước đây vốn đối xử với tôi rất tốt, kết quả lại chuyên môn công kích tôi. Thế nên tôi tự xét rằng: “Mình giảng kinh Kim Cang cho người ta, trong kinh có nói về ông tiên nhẫn nhục bị cắt đứt cả tay chân mà không sanh lòng sân hận. Hiện nay những người nầy chỉ chửi mắng mình, công kích mình, chớ họ chưa đến đổi chặt đứt tay chân của mình, nếu mình không thể nhẫn nhục thì làm sao mình còn giảng được kinh Kim Cang nữa đây?”
Vì thế tôi bèn hạ quyết tâm là phải nhẫn nhục. Bất luận những ai đối với tôi không tốt, thậm chí là họ muốn hại tôi, tôi cũng đều nhịn nhục hết. Kết quả là tôi không bị cảnh giới bên ngoài làm dao động. Kỳ thật những người nầy không phải muốn đến hại tôi, mà trái lại họ giáo hóa tôi, xem tôi có chịu nổi mấy thứ khảo nghiệm đó không. Ai mắng tôi thì tôi hướng về người đó khấu đầu đảnh lễ. Có ai đánh tôi thì tôi ngủ ngay một giấc cho họ xem. Lúc còn ở nhà, tôi vẫn thường thường bị mấy thứ như thế đả kích. Nhưng sau khi xuất gia, các bậc thiện tri thức cũng lại tới lui không dứt. Ôi thôi những vị xuất gia trước sau, tả hữu bao quanh bên tôi, chẳng một ai xem tôi ra gì. Họ đều coi tôi như cái gai trước mắt, đều muốn ức hiếp tôi. Có ông thầy khi thấy tôi thắp hương bèn mắng lớn: “Chú mà xuất gia cái gì? Thắp một cây nhang cũng không biết. Thật là đần độn! Còn dám nói tới xuất gia nữa sao!”
Lúc bấy giờ tôi nghĩ rằng: “A! Khảo nghiệm lại đến nữa rồi. Tiên nhân nhẫn nhục bị vua Ca Lợi chặt đứt tay chân mà không sân hận. Còn hiện nay mình chưa bị như thế mà. Được rồi! Thì cứ khấu đầu đảnh lễ ông ta!” Thế là tôi đến trước mặt thầy đó khấu đầu cúi lạy để cám ơn ông ta đã giúp đỡ tôi. Lúc bấy giờ, bất luận là những bậc “thiện tri thức” xuất gia hay tại gia, họ đã không ngừng đến giúp đỡ tôi như thế, nhưng lòng tôi đối với họ vẫn không một mảy may sân hận. Mỗi lần như vậy, tôi đều hồi quang phản chiếu: “Nhất định là lúc xa xưa mình đã không hề giúp họ, trái lại hôm nay họ lại giúp mình, vậy mình phải cảm tạ họ mới phải chớ!”
Bây giờ các vị đã hiểu rõ chưa? Sư Phụ của quý vị là ông thầy như thế đó. Là ông thầy chuyên môn tu hạnh nhẫn nhục, chuyên môn bị người ta ức hiếp. Tôi chuyên môn nhẫn nhịn những cái người ta không thể nhẫn, nhường những cái người ta không thể nhường. Con người như vậy thì có lợi lộc gì? Nhưng quý vị đã quá bất hạnh, vì gặp phải một người chẳng có ích lợi. Vậy sao quý vị vẫn còn muốn học tập theo cái ông Sư Phụ ngu si nầy? Nhưng khi quý vị đã theo tôi rồi, tôi cũng không thể không kể lại chuyện quá khứ từng trải của tôi, là tôi đã đến từ con đường tu hạnh nhẫn nhục đó.
Quý vị học Phật, không nên nghe cho nhiều Phật Pháp rồi lại không chịu thực hành, mà hãy nên cung hành một cách thực tiễn. Quý vị nên tự bản thân y chiếu và cố gắng áp dụng theo những điều răn dạy của đức Phật.
Chúa Giê-Su đề xướng chủ thuyết “Ái địch” là yêu thương kẻ thù địch. Đối với người không tốt với ta, thì ta lại càng phải yêu thương người đó.
Còn Phật giáo chủ trương “Oán thân bình đẳng,” là dù thân hay thù, mình cũng đều xem như nhau. Lòng nhân từ của chúng ta đối với ai cũng nên bình đẳng, không phân biệt thân sơ, khinh trọng. Nếu người học Phật không thể thực sự hành theo, thế thì học đến bao giờ cũng chỉ là học cạn cợt bên ngoài, chứ không thể nào đạt được sự lợi ích chân thật!
Hãy nhớ kỹ! Nhớ kỹ! Bước đầu học Phật nhất định là phải tu nhẫn nhục! Cứ kể như là có người muốn giết mình, mình cũng không nên có tâm sân hận. Thậm chí là nếu so với chỗ tu hành của ông tiên nhẫn nhục, chúng ta lại càng phải tiến hơn một bước. Nhưng đó cũng không phải có ý nói: “Ông tiên tu nhẫn nhục bị chặt đứt tay chân mà không khởi tâm sân hận, vậy bây giờ anh có thể chặt thân thể của tôi đi, tôi cũng không sân hận đâu!” Đó là bắt chước người ta, chứ không phải là từ ý của mình, như vậy là bị hạng nhì rồi. Không những tay chân mình dù có bị chặt, mình chẳng giận hờn, thậm chí nếu thân bị bằm tan xương thịt nát, mình cũng không nên sân hận! Bởi vậy khi có người phỉ báng tôi, hoặc giả đối xử không tốt với tôi, tôi cũng chẳng giận hờn.
Trích Hòa Thượng Tuyên Hóa Khai Thị Quyển 6
Giảng ngày 1 tháng 12 năm 1990






Bạn có nghiệp chướng, cái nghiệp chướng này Phật Bồ Tát cũng không có cách nào tiêu giùm cho bạn được, nghiệp chướng phải do chính bạn tiêu. Cách tiêu [nghiệp chướng] như thế nào vậy? Là ở trong cảnh duyên thuận hay nghịch chính mình phải cảnh giác cao, không bị cảnh chuyển, thì bạn mới tiêu được nghiệp chướng. Ở trong cảnh mà bạn hơi khởi tâm, hơi động niệm thì nghiệp chướng của bạn mỗi ngày đang tăng trưởng, không hề tiêu. Thí dụ, tự nhiên người ta dùng lời độc ác chửi mắng bạn, bạn có giận không? Bạn có không vui không? Vừa mới không vui là bạn đã tạo nghiệp rồi! Bạn không tiêu được nghiệp chướng. Cái này là công phu tu hành, dứt khoát không khởi tâm, không động niệm thì nghiệp chướng mới có thể tiêu được. Tự mình biết người này là người tiêu nghiệp chướng giúp mình nên sinh tâm cảm ơn, đó là bạn tích lũy công đức. Cái tâm cảm ơn không phải nói suông, mà tương lai phải báo ơn. Ca Lợi Vương đã giết Nhẫn Nhục Tiên Nhân mà Nhẫn Nhục Tiên Nhân không hề có chút sân hận, hoan hỷ tiếp nhận, báo ơn. Dùng cách gì để báo ơn vậy? Ngài nói khi tôi thành Phật trước tiên là độ ông, [đây] là báo ơn vậy. Nhẫn nhục tiên nhân là tiền thân của đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Ngài thực sự đã báo được ơn, người đầu tiên được độ [khi Ngài thành Phật] là tôn giả Kiều Trần Như chính là Ca Lợi Vương thời đó. Nói được làm được, dứt khoát không được quên ơn bội nghĩa, dứt khoát không được thù hận.
MƯỜI HẠNH NGUYỆN CỦA BỒ TÁT PHỔ HIỀN
(Trích từ Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh, Phẩm Tỳ Lô Giá Na thứ sáu)
(Phần 2)
Người giảng: Lão Pháp sư Tịnh Không.
Giảng tại: Hiệp hội giáo dục Phật Đà Hồng Kông
Thời gian: Tháng 12 năm 2002
Pháp ngữ của HT Tịnh Không:
Bạn có thể thành tựu hay không, không thể trách người khác cũng không thể trách hoàn cảnh, bạn chân thật nghĩ thông, nghĩ thấu suốt rồi, việc của chính mình chính mình có chịu làm hay không? Cho nên không luận là chướng ngại nơi hoàn cảnh, chướng ngại nơi nhân sự, đều không ở bên ngoài, chướng ngại chân thật là chính mình, người ngoài không thể chướng ngại được! Công phu niệm Phật của bạn Tâm Tâm Nối Nhau, Niệm Niệm Không Gián Đoạn, nếu như người ta chán ghét bạn, bạn niệm thầm, vẫn cứ là không gián đoạn.
Nếu như là người khác tán thán bạn, bạn sanh tâm hoan hỉ, người khác huỷ báng bạn, bạn sanh tâm oán hận, liền phá hư đi hết thảy công phu niệm Phật của bạn, tán thán bạn A Di Đà Phật! Huỷ báng bạn A Di Đà Phật! Nhục mạ bạn A Di Đà Phật! Thảy đều là A Di Đà Phật! Hay nói cách khác không luận là hoàn cảnh là nhân sự, đều là giúp bạn, thành tựu cho bạn, vì sao vậy? sau khi bạn tiếp xúc được thảy đều là một câu A Di Đà Phật. Trong miệng A Di Đà Phật, trong tâm A Di Đà Phật thì bạn liền thành tựu, bạn niệm đến sau cùng đem mọi người đều xem thành A Di Đà Phật, con người ức hiếp bạn là A Di Đà Phật, con người đánh bạn cũng là A Di Đà Phật…Tất cả đều nghĩ là ta công phu chưa đủ, ta còn giải đãi, ta vẫn chưa có thành tựu, Phật đến đánh ta, Phật đến mắng ta, cái tâm đó là tâm Phật.
Nma mình thắc mắc nhé, sory bài này cũng lâu r nma mình thắc mắc thật. Ví dụ như những trg hợp như sau:
– Khó chịu/hơi bức xúc trc điều k công bằng vs mình và nhiều ng khác cũng như thấy thương xót cho những ng chịu đựng lâu hơn mình
– Khó chịu/không vui khi nhân viên trong công việc lm việc thiếu chuyên nghiệp, sai hoài
—> Thì mấy cái này có tính là sân hận k nhỉ? Nếu tính thì thực ra có phải hơi khó thực hành k? Tất nhiên mình sẽ k có tâm báo thù ai, chỉ đơn giản, những cơn giận nvay lm mình nhận ra cái gì k phù hợp với mình với lm mình chỉ ra lỗi sai để ng khác đi lên thì nó có bị ảnh hưởng đến công đức k? Mình muốn biết Phật pháp có linh hoạt những trg hợp thế này k ạ?
Hy vọng được mọi người hồi đáp ạ!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Kính thưa bạn Phương,
Minh Đạo xin phép được chia sẻ theo kiến giải cá nhân về vấn đề của bạn nếu có gì chưa chuẩn xác mong bạn và chư vị hoan hỷ bỏ qua và góp ý
I) CÁC HÀNH ĐỘNG TRÊN CÓ PHẢI SÂN KHÔNG
Trước tiên, dưới lăng kính của Vi Diệu Pháp, thì Minh Đạo thấy: Tất cả những trạng thái khó chịu, bức xúc hay không vui mà bạn mô tả đều được tính là Tâm Sân
Trong Vi Diệu Pháp, tâm Sân không chỉ là cơn thịnh nộ, đánh đập,…. Phạm vi của Sân rộng hơn rất nhiều, bao gồm mọi trạng thái Từ chối đối tượng hoặc Bất toại nguyện.
– Sự khó chịu, bức xúc trước sự không công bằng: Khi tâm bạn phản ứng “không chấp nhận” thực tại đang diễn ra, cảm thấy “nặng nề”, “căng thẳng” hoặc “nóng nảy”, đó là đặc tính của Sân. Dù lý do là vì công lý, nhưng trạng thái tâm lúc đó là Ưu thọ – Domanassa – cảm giác khổ ở tâm
– Thương xót người khác nhưng kèm sự bức xúc: Nếu lòng thương xót làm bạn cảm thấy đau đớn, u uất, hay tức giận thay cho họ, thì trong Vi Diệu Pháp, đây không phải là Từ Bi thuần khiết. Đây gọi là Ưu phiền. Bi tâm thực sự muốn cứu khổ nhưng tâm vẫn mát mẻ, sáng suốt, không bị lửa sân đốt cháy.
– Khó chịu khi nhân viên làm sai: Cảm giác “không vui”, “nhíu mày”, “ngán ngẩm” chính là trạng thái vi tế của Sân.
Nên có thể kết luận lại là: Bất cứ khi nào trong tâm có sự bất toại nguyện (Domanassa), lúc đó tâm Sân đang vận hành. Đây là tâm Bất thiện.
II) CÓ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CÔNG ĐỨC KHÔNG
Về cấu hỏi “Chỉ ra lỗi sai để người khác đi lên thì nó có bị ảnh hưởng đến công đức không?”
Ở đây cần sự tách bạch giữa Tác ý và Hành động
1. Giai đoạn 1: Khi cơn khó chịu khởi lên
Ngay khoảnh khắc bạn thấy khó chịu, tâm bạn đang tạo nghiệp bất thiện về ý (Ý nghiệp). Điều này xét về ngắn hạn, ngay lúc đó đang đốt cháy sự an tĩnh của chính bạn
2. Giai đoạn 2: Khi bạn hành động (nhắc nhở nhân viên)
Ở đây thì lại có 2 trường hợp
+ Trường hợp A: Bạn nhắc nhở trong khi vẫn đang khó chịu. Lời nói có thể đúng đắn, nhưng lại đi kèm với tâm Sân. Về mặt nghiệp: Hành động có thể đúng, nhưng tâm là bất thiện. Nó làm giảm phước đức của việc “giúp người” vì động cơ chưa trong sạch bởi có sân.
+ Trường hợp B: Bạn nhận ra sự khó chịu ở ngay Giai đoạn 1, bạn dừng lại, hít thở hoặc quán chiếu để tâm bình lại (À có cái Sân, đang có cái sân, xả bỏ Sân). Sau đó, bạn đặt mình vào hoàn cảnh nhân viên để hiểu (à hóa ra họ suy nghĩ như này, họ đang bị như này nên họ mới vậy) và nhắc nhở nhân viên vì muốn họ tốt lên (Tâm Từ/Bi) hoặc đơn giản hơn là vì trách nhiệm công việc (Tâm Xả/Trí tuệ). Lúc này, hành động đó là phước báu trọn vẹn hơn.
Phật pháp không linh hoạt theo kiểu: Vì mục đích tốt nên được quyền sân. Luật nhân quả vận hành chính xác như: Lửa (sân) thì nóng, Nước (từ) thì mát. Bạn không thể cầm cục than hồng (sân) ném vào người khác (nhắc nhở) mà tay mình không bị bỏng.
III) CÓ KHÓ THỰC HÀNH QUÁ KHÔNG
Nói là khó thì cũng không hẳn, nói là dễ thì cũng không hẳn. Mình Đạo xin được chia sẻ một vài cách như sau:
1. Cần Chánh niệm:
+ Nói là dễ thì không dễ vì cơn sân đã nổi lên muốn dừng lại rất là khó
+ Nói là khó thì khó, vì bạn chỉ cần dừng lại, đừng né tránh hay kìm nén cơn sân đang nổi lên, bạn hãy nhìn nhận thẳng vào nó. Tách bạn ra khỏi nó, bạn là người quan sát chứ không phải người đang sân, thật ra cái tâm sân đó không phải bạn, hãy tác ý: “Ồ có tâm sân nó đang nổi lên, có cái sân nó đang hiện hữu”. Bạn cứ tác ý như vậy
2. Chuyển tâm
+ Minh Đạo hay rèn luyện về Tâm Từ Bi như này: Đặt mình vào hoàn cảnh nhân viên đó, coi như mình đang là nhân viên đó để nhìn nhận hoàn cảnh (Chắc là họ đang có khúc mắc gì đấy, nếu đứng phía họ thì mình giân dữ như vậy thì như nào,…). sau đó à hóa ra nhân viên cũng đáng thương, họ cũng đang làm những gì họ có trong khả năng của họ rồi, họ bị mắc chỗ này chỗ kia,… Mình nên thương họ, mong họ được an lạc, mong họ nhanh hiểu, mong họ được hạnh phúc trong công việc
3. Thay thế tâm
Trong trường hợp bạn thấy khó quá. thì Minh Đạo hay làm thế này:
Xét theo Vi Diệu Pháp, Tại một sát-na (khoảnh khắc), tâm chỉ có thể bắt một cảnh (đối tượng) duy nhất. Tâm không thể vừa biết “Cơn giận” vừa biết “Tiếng niệm Phật” cùng lúc.
+ Khi đang giận, tâm đang bắt cảnh “Người làm mình giận”. Dòng tâm lúc này là Tâm Sân
+ Khi khởi sự niệm A Di Đà Phật, bạn làm cho tâm bắt một cảnh mới là “Danh hiệu Phật”
+ Vì tâm buộc phải chú ý vào tiếng niệm Phật, dòng tâm Sân bị cắt đứt (giống như rút củi khỏi đáy nồi). Các sát-na tâm lúc này chuyển sang trạng thái Thiện (Kusala) hoặc ít nhất là ly dục tạm thời.
Nên bạn hãy miệng niệm A Di Đà Phật, tậm hiện lên từng chữ rõ ràng A Di Đà Phật, tai nghe rõ từng chữ A Di Đà Phật
Trên đây là ý kiến (kiến giải cá nhân) của Minh Đạo, là kinh nghiệm trên con đường tu học của Minh Đạo. Còn có chỗ chưa được đúng pháp Mong quý đạo hữu chỉ bảo và góp ý, Minh Đạo vô cùng hoan hỷ lắng nghe. Không phải do Minh Đạo cố ý đưa ra luận giải sai lệch, mà đây là tất cả những gì Minh Đạo có. Mong quý bạn Phương Hoan Hỷ, An Lạc.
Nam Mô A Di Đà Phật!